Carlo al 25 jaar muzikaal en inspirerend leider
25 jaar geleden is Carlo Balemans in Hattem dirigent geworden bij de Christelijke Muziekvereniging te Hattem (CMH). In dit interview met hem licht hij toe hoe hij in Hattem terecht is gekomen, wat zijn visie is op muziek en hoe hij de toekomst ziet.
Breda
Carlo was 30 jaar, nog net geen 31 en had al 5 orkesten in Breda en omstreken. Dat waren harmonieën, fanfares en een brassband. “Ik woonde in Breda en als ik bijvoorbeeld boodschappen ging doen, dan was ik 3x zolang bezig omdat ik daar zoveel mensen kende”, legt Carlo uit.
Carlo wilde graag eens op een andere plek dirigeren voor een orkest op niveau. Daarom solliciteerde hij bij de CMH en ruilde het orkest dat hij op de donderdag dirigeerde in voor de CMH.
Voordat Carlo bij de CMH kwam, heeft hij meegedaan aan een Italiaanse compositiewedstrijd. “Ik had zo mijn bedenkingen bij het gemiddelde repertoire wat voor blaasorkesten werd geschreven. Om voor mezelf te bewijzen dat het gewoon een format was waar je in moest schrijven, schreef ik een compositie voor deze wedstrijd die uiteindelijk dezelfde prijs won als de 2de Symphony van Johan de Meij”. Ook bij een dirigentenwedstrijd in Rotterdam behoorde Carlo tot de prijswinnaars.
Cultuurshock
Voor Carlo was het wel even wennen om in Hattem te komen dirigeren. De gebruiken hier zijn heel anders dan in het Zuiden. Daar had de plaatselijke harmonie een eigen café, hier was iedereen 5 minuten na afloop van de repetitie alweer vertrokken. Dat veranderde in de loop der jaren wel. De locaties die na de Christelijk Gereformeerde kerk kwamen, leenden zich er beter voor om na afloop nog een drankje te drinken. Ook dat in het begin niemand klapte na een uitgevoerd muziekstuk, vond Carlo erg wennen. En dat was niet alleen het geval bij koralen, waarbij het in Hattem nog steeds gebruikelijk is om niet te klappen. In die tijd was het al heel bijzonder als je een concert gaf met een liveband, nu kijken we daar niet meer van op.
“We hebben 3 jaar nadat ik bij de CMH kwam meegedaan aan het Topconcours in Zutphen. Dat was voor mij wel een hoogtepunt”, vertelt Carlo. Daarna kreeg ik ook veel aanbiedingen van andere orkesten.
Toch is Carlo niet op die aanbiedingen in gegaan en bleef hij bij de CMH. “Er wordt weleens een stuk op de lessenaar gezet waar niet iedereen blij mee is. Maar het is ook een kwestie van geven en nemen”, aldus Carlo. Hij dirigeert niet altijd stukken waar hij persoonlijk blij mee is, maar hij maakt er wel altijd wat van. Carlo houdt er van om spannende programmeringen te doen op onverwachte plekken, waar de uitkomst ervan onbekend is. Zo laat hij het orkest zelf improviseren en weet je daarom nooit van tevoren hoe lang een stuk duurt en hoe het klinkt. Dat deed hij o.a. bij zijn eigen jubileumfeest een paar jaar geleden in Rotterdam.
Sociale vereniging
De CMH is een gezonde club met veel leden, waar dat elders in het land wel anders is. De vereniging heeft een diversiteit in leeftijdsopbouw en daardoor vinden mensen snel aansluiting. Wat de club kenmerkt, is dat het totaal sterker is dan wat de muzikanten individueel kunnen. Het verschil tussen de speelmanier bij de CMH en in het Zuiden van het land, is de articulatie (manier van aanzetten). “In het zuiden spelen de muzikanten veel brutaler en veel directer”, licht Carlo toe. Maar waar de CMH zich weer mee onderscheidt is het besef waarmee je iets speelt, bijvoorbeeld een (Bach)koraal. Daar hoeft Carlo met de CMH niet op te repeteren. Dat is het DNA van de CMH, bij een ander orkest kan dat bijvoorbeeld de manier waarop marsen gespeeld worden zijn.
Op de vraag ‘Hoe kan het dat je na 25 jaar nog niet uitgekeken bent op de CMH’, antwoordt Carlo: “je moet het gewoon naar je zin hebben. Persoonlijk wil ik graag artistiek uitgedaagd worden, daarnaast vind ik het sociale aspect belangrijk en moet de club het organisatorisch voor elkaar hebben. Dat moet in balans zijn. We moeten uitstappen kunnen maken, het spannend kunnen maken en uitgedaagd worden. Voor de muzikanten, voor het publiek en voor mezelf.”
Toekomst
Voor de toekomst heeft Carlo een advies. Blijf kijken naar de realiteit, kijk hoe het is. Wat doen jongeren tegenwoordig, hoe kan ze je binden aan jouw vereniging. Daarbij is de muziek nog niet eens het belangrijkst. Maar blijf onderweg mét elkaar. Kijk waar jongeren mee bezig zijn. Dan houd je als vereniging bestaansrecht en kan de CMH op naar de volgende 120 jaar.
Dubbel jubileumconcert
Op 23 november viert de CMH dat zij al 120 jaar bestaan én dat Carlo 25 jaar dirigent is bij de CMH. Speciaal voor die gelegenheid geven zij een concert met als gastsolist de bekende trompettist Eric Vloeimans. Meer informatie is te vinden op www.cmhattem.nl. Kaarten à 12,50 euro zijn te reserveren via info@cmhattem.nl.